Van Helsing Serie: Een Kritische Blik op Representatie
De Syfy-serie Van Helsing speelt zich af in een post-apocalyptische vampierenwereld met Vanessa Helsing, een afstammeling van de beroemde vampierjager, in de hoofdrol. Hoewel de serie sterke vrouwelijke personages in machtsposities toont, schiet de manier waarop vrouwelijke kracht wordt weergegeven en maatschappelijke normen worden uitgedaagd soms tekort. Een scène uit het begin illustreert dit probleem: Vanessa komt een man tegen die zijn partner mishandelt en grijpt in, waarbij ze hem resoluut verslaat in een gevecht.
Deze scène, die bedoeld is om Vanessa’s gevechtsvaardigheden te laten zien, maakt onbedoeld gebruik van een afgezaagde trope: een vrouw die haar kracht bewijst door gewelddadig de confrontatie aan te gaan met een man die al als misbruikend is neergezet. De bedoeling is misschien om Vanessa af te schilderen als een beschermer van de kwetsbaren, maar de uitvoering neigt naar een simplistische “goed versus kwaad”-tegenstelling die nuance mist. De scène had hetzelfde doel kunnen bereiken, namelijk het vaststellen van Vanessa’s capaciteiten, zonder toevlucht te nemen tot een dergelijke botte weergave van huiselijk geweld.
Bovendien lijkt de serie soms voorrang te geven aan openlijke vertoningen van vrouwelijke empowerment boven subtiele karakterontwikkeling. Hoewel Van Helsing een vrouwelijke dokter, een militaire leider en soldaten toont die het bevel van een vrouw opvolgen, worden deze positieve representaties af en toe overschaduwd door momenten die geforceerd of prekerig aanvoelen. De kracht van de serie ligt in de diverse cast van capabele vrouwen, maar het verhaal struikelt af en toe in zijn pogingen om deze sterke punten te benadrukken. Subtiliteit en nuance, zoals gedemonstreerd in scènes waarin vrouwen op natuurlijke wijze posities van autoriteit en respect bekleden, zijn veel effectiever dan geconstrueerde scenario’s die bedoeld zijn om een specifiek punt te maken.
De kern van het probleem is niet dat er een vrouwelijke hoofdrolspeler is die kan vechten; het gaat om de context waarin die vechtkunst wordt getoond. Vanessa’s competentie kan worden vastgesteld door middel van verschillende uitdagingen, niet alleen door haar tegenover een aantoonbaar misbruikende man te plaatsen. Deze afhankelijkheid van een voorspelbare trope kan kijkers vervreemden en afbreuk doen aan het algehele verhaal. Er zijn creatievere en minder problematische manieren om de kracht en vechtvaardigheden van een vrouwelijk personage te laten zien binnen de context van een vampierapocalyps. Het confronteren van bovennatuurlijke bedreigingen, het leiden van een verzetsbeweging en het nemen van strategische beslissingen in situaties met hoge druk zijn allemaal aantrekkelijke alternatieven.
Uiteindelijk roept Van Helsing belangrijke vragen op over hoe vrouwelijke empowerment effectief kan worden weergegeven in de media. De makers van de serie streven er duidelijk naar om traditionele genderrollen uit te dagen en sterke vrouwelijke personages te laten zien. De uitvoering schiet echter soms tekort, waarbij men vertrouwt op simplistische tropes en genuanceerde verhalen opoffert om een punt te maken. Het potentieel van de serie voor zinvol maatschappelijk commentaar wordt soms ondermijnd door de neiging tot zwaarwichtige boodschappen. Sterke vrouwelijke personages zijn niet inherent problematisch; het is het luie schrijfwerk dat hen af en toe vergezelt in Van Helsing dat moet worden aangepakt. Een meer doordachte benadering van karakterontwikkeling en verhalen vertellen zou de serie in staat stellen om complexe thema’s van gender en macht te verkennen zonder toevlucht te nemen tot voorspelbare en potentieel vervreemdende tropes.
